Ογκοπλαστική
Τι είναι η ογκοπλαστική χειρουργική;
Είναι ο συνδυασμός ογκολογικής και πλαστικής χειρουργικής στην αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού.
Η ογκοπλαστική χειρουργική επιτρέπει να αφαιρέσουμε τον όγκο με καλά όρια και να διαμορφώσουμε μετά κατά τέτοιον τρόπο το μαστό, ώστε να παραμείνει όμορφος. Σε κάποιες περιπτώσεις έχει έννοια να συνδυαστεί με επέμβαση συμμετρίας στον άλλο μαστό. Είναι μία τεχνική που εξαπλώθηκε ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας. Συνδυάζει την κλασσική ογκολογική χειρουργική μαστού και την πλαστική χειρουργική μαστού. Ο χειρουργός για να εφαρμόσει τις ογκοπλαστικές τεχνικές πρέπει να είναι χειρουργός μαστού που έχει εξειδικευθεί σε αυτές.
Ποια όμως είναι η αξία της ογκοπλαστικής;
Για να το καταλάβουμε αυτό χρειάζεται μια ιστορική αναδρομή: εδώ χρειάζεται να πούμε ότι παλαιότερα αν μία γυναίκα είχε καρκίνο του μαστού της εσυστήνετο να υποβληθεί σε μαστεκτομή, μια πραγματικά ακρωτηριαστική επέμβαση. Αργότερα πολλαπλές μελέτες απέδειξαν ότι η μαστεκτομή δεν βελτιώνει την επιβίωση. Οι ενδείξεις της μαστεκτομής άρχισαν να φθίνουν και σήμερα είναι πλέον λίγες και καλά ορισμένες.
Το πρόβλημα βέβαια ήταν ότι ο μαστός δεν είναι ένα εσωτερικό όργανο, όπως τα όργανα της κοιλιάς. Το αποτέλεσμα του χειρουργείου είναι άμεσα ορατό. Αυτό σημαίνει ότι μία επέμβαση «διατήρησης» μαστού δεν οδηγεί πάντα σε καλό αισθητικό αποτέλεσμα. Από τότε που ξεκίνησαν οι επεμβάσεις διατήρησης του μαστού οι χειρουργοί συνειδητοποιήσαμε ότι η «διατήρηση» αυτή συνοδευόταν συχνά από απαράδεκτο αισθητικό αποτέλεσμα, ανάλογα με τη θέση του όγκου και τη σχέση μεγέθους όγκου/μαστού. Έτσι ακόμα και σήμερα πολλοί χειρουργοί προβαίνουν σε μαστεκτομή όχι γιατί αυτό είναι απαραίτητο από ογκολογικής απόψεως, αλλά γιατί μία απλή ογκεκτομή ή τεταρτεκτομή στο συγκεκριμένο όγκο θα είχε πολύ αμφίβολο αισθητικό αποτέλεσμα. Υπολογίζεται ότι ένα μεγάλο μέρος των μαστεκτομών θα μπορούσε να αποφευχθεί εάν ο χειρουργός γνώριζε ογκοπλαστικές τεχνικές διατήρησης μαστού.
Η ογκοπλαστική χειρουργική μας δίνει τη δυνατότητα να σώσουμε το μαστό και να έχουμε ένα καλό αισθητικό αποτέλεσμα -άμεσο και απώτερο- ακόμα και εάν ο όγκος είναι σε πραγματικά δυσμενή θέση. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για τη γυναίκα, ιδιαίτερα μετά την παρέλευση του πρώτου εξαμήνου, όταν πια υποχωρεί η ανησυχία για τη ζωή της και προβάλλει η ανησυχία για την εικόνα της.
Χειρουργική καρκίνου του μαστού
Η συνεχιζόμενη πρόοδος στην αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού, έχει οδηγήσει στην κατά 2% ετήσια ελάττωση της θνητότητος. Αναζητήθηκαν, λοιπόν, τρόποι για να επιτευχθεί ανάλογη πρόοδος σε ζητήματα αισθητικής και ποιότητος ζωής των ασθενών μετά από συντηρητική εκτομή ή μαστεκτομή, έχοντας πάντοτε σαν πρωταρχική φροντίδα τη διατήρηση της λεπτής ισορροπίας μεταξύ επαρκών υγειών ορίων εκτομής και του καλού κσμητικού αποτελέσματος.
Οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν μια τέτοια αντιμετώπιση, είναι:
Στις συντηρητικές εκτομές, έπρεπε να βρεθεί τρόπος αποφυγής αντιαισθητικών ασυμμετριών περιγράμματος του μαστού, με δεδομένο ότι αφαίρεση μεγαλύτερη από 10-20% του μαστού και αναλόγως εντόπισης, ιδία σε όγκους κεντρικούς ή επί τα έσω του μαστού, μπορεί να μην έχει ικανοποιητικό αισθητικό αποτέλεσμα.
Από την άλλη όμως πλευρά, η συντηρητική χειρουργική θεραπεία, είναι μία ισορροπία μεταξύ επαρκών υγιών ορίων εκτομής και επίτευξης αποδεκτού τελικού κοσμητικού αποτελέσματος.
Είχαν λοιπόν διαπιστωθεί μια σειρά από παράγοντες που θα μπορούσαν να διαταράξουν την ανωτέρω λεπτή ισορροπία, όπως :
- Τάση για συντηρητική αντιμετώπιση ολοένα και μεγαλύτερων όγκων.
- Μικρή σχέση όγκου και μεγέθους μαστού.
- Ασαφώς καθορισμένα όρια του όγκου.
- Η εντόπιση του όγκου:
- σε θέσεις με αναμενόμενο κακό αισθητικό αποτέλεσμα (κάτω πόλος, κεντρικά, «12η ώρα» ψηλά):
- σε ασθενείς με μικρό μαστό (πρόβλημα περιγράμματος)
- ασθενείς με μεγάλο μαστό
- Δυσκολία ανακατασκευής του μαστού σε δεύτερο χρόνο.
- Ακτινοθεραπεία και το κακό αισθητικό αποτέλεσμα που δημιουργείται σε βάθος χρόνου λόγω της μακροπρόθεσμης δράσης της ακτινοθεραπείας. Ειδικότερα, όσο μεγαλύτερος είναι ο μαστός, τόσο χειρότερο το αποτέλεσμα, διότι απαιτείται μεγαλύτερη δόση ακτινοθεραπείας. Άλλος παράγοντας κακού αποτελέσματος, είναι η περίσσεια λίπους, διότι δημιουργείται μεγαλύτερη ίνωση μετακτινικά.
Πλεονεκτήματα ογκοπλαστικής προσέγγισης
Παρέχεται με σιγουριά η δυνατότητα ευρύτερων εκτομών με (ίσως) μικρότερο ποσοστό υποτροπών, με ταυτόχρονη, άμεση αποκατάσταση του σχήματος του πάσχοντος μαστού και «συμμετρικοποίηση» του άλλου μαστού.
Μπορεί να επιτευχθεί με ή χωρίς κρημνό, παρέχοντας υψηλό επίπεδο ικανοποίησης στην ασθενή που έτσι αποφεύγει μια δεύτερη επέμβαση. Επιπλέον, σε ποσοστό περίπου 4,5% ίσως διαγνωσθεί μικροσκοπική βλάβη στον άλλο μαστό.