Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο, σε έκταση, όργανο του ανθρώπινου σώματος. Το πάχος του ποικίλλει ανάλογα με την περιοχή στην οποία βρίσκεται. Η κυριότερη λειτουργία του είναι προστατευτική. Το δέρμα λειτουργεί ως φραγμός στους εσωτερικούς και εξωτερικούς παράγοντες. Προστατεύει τον ανθρώπινο οργανισμό από τους παθογόνους μικροοργανισμούς, την ηλιακή ακτινοβολία και άλλα φυσικά και χημικά ερεθίσματα.
Το δέρμα διαθέτει τέτοιους μηχανισμούς που συντελούν στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος και στη διατήρηση της υγρασίας του. Στο δέρμα εντοπίζονται οι ιδρωτοποιοί αδένες χάρη στους οποίους γίνεται η χημική ανταλλαγή μέσω της εφίδρωσης και οι νευρικές απολήξεις που βοηθούν στην αναγνώριση της θερμοκρασίας και του πόνου. Επιπρόσθετα, το δέρμα είναι ένα όργανο που παίρνει μέρος στις αντιδράσεις του ανοσολογικού συστήματος.
Το δέρμα είναι ένα όργανο το οποίου ο ρόλος δεν είναι μόνο λειτουργικός αλλά έχει και άλλες ιδιότητες. Ένα ωραίο και υγιές δέρμα μας κάνει ελκυστικότερους και πιο αποδεκτούς από τους ανθρώπους με τους οποίους συναναστρεφόμαστε. Το υγιές δέρμα είναι ο καθρέφτης του υγιούς σώματος και του υγιούς οργανισμού. Η λειτουργική και αισθητική κατάσταση του δέρματος επηρεάζεται από πολλούς εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες. Στους εξωτερικούς παράγοντες συμπεριλαμβάνεται η υπεριώδης ακτινοβολία, τα αλλεργιογόνα συστατικά, η θερμοκρασία και οι τοξικές ουσίες. Ως εσωτερικοί παράγοντες θεωρούνται η γενετική προδιάθεση, η ορμονολογική και ανοσολογική κατάσταση, το stress, η ηλικία και η διατροφή.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες επιδρούν στο δέρμα και υπό συγκεκριμένες συνθήκες δημιουργούν καταστάσεις όπως δερματοπάθειες, γήρανση, φωτογήρανση, φλεγμονές, λοιμώξεις, απορύθμιση της ανοσολογικής λειτουργίας του.
Διατροφή
Για να διατηρηθεί το δέρμα υγιές και λαμπερό είναι απαραίτητη η τήρηση μιας ισορροπημένης διατροφής, πλούσιας σε πρωτεΐνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, καθώς επίσης και η κατανάλωση επαρκούς ποσότητας υγρών.
Η κακή και χαμηλά ενεργειακή διατροφή αποδυναμώνει την άμυνα του οργανισμού και αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης λοιμώξεων του δέρματος (π.χ. ακμή). Μελετητές έχουν αναφέρει ότι αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης οδηγεί στη δυσλειτουργία του κολλαγόνου (ουσία που προσδίδει στο δέρμα συνοχή και ευκαμψία) του δέρματος προκαλώντας την εμφάνιση καφέ κηλίδων.
Οι χημικές δίαιτες, στις οποίες αποκλείονται ολόκληρες ομάδες τροφίμων δε βοηθούν στη διατήρηση μιας καλής κατάστασης του δέρματος. Η έλλειψη θρεπτικών συστατικών προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με αυτά των δερματοπαθειών (κοκκίνισμα, φαγούρα, ξηρότητα, αίσθημα καύσου). Η έλλειψη βιταμίνης Α προκαλεί σκληροδερμία, χαμηλά επίπεδα βιταμινών του συμπλέγματος Β προκαλούν ερυθρότητα, ευαισθησία, ξηρότητα ή υπερβολική λιπαρότητα. Πολύ μικροί μώλωπες γίνονται ορατοί σε περιπτώσεις έλλειψης βιταμίνης C, ενώ το στεγνό και θαμπό δέρμα υποδηλώνει φτωχή πρόσληψη φυλικού οξέος και απαραίτητων λιπαρών οξέων. Άτομα που παρουσιάζουν ακμή αντιμετωπίζουν πρόβλημα έλλειψης ψευδαργύρου.
Η κατάλληλη διατροφή δύναται να παίζει προστατευτικό ρόλο κατά της γήρανσης. Με το πέρας της ηλικίας οι ίνες κολλαγόνου και ελαστίνης μειώνονται με αποτέλεσμα το δέρμα να χαλαρώνει και να δημιουργούνται ρυτίδες. Οι αντιοξειδωτικές ουσίες (βιταμίνη Α, Ε, C, το σελήνιο και τα φλαβονοειδή) μπορούν να καθυστερήσουν το ρυθμό της φυσιολογικής γήρανσης, ενώ εξουδετερώνουν μερικώς την αρνητική επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας και των άλλων παραγόντων που δημιουργούν ελεύθερες ρίζες. Έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνη Ε και C, με παράλληλη τοπική εφαρμογή προϊόντων που περιέχουν τις ίδιες βιταμίνες, προσφέρει σημαντική προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία.
Όσον αφορά στο νερό, θα πρέπει να καταναλώνουμε τουλάχιστον 8-10 ποτήρια ημερησίως. Το νερό μεταφέρει θρεπτικά συστατικά στο δέρμα και απομακρύνει τις άχρηστες ουσίες. Το δέρμα είναι το τελευταίο όργανο στο οποίο φτάνει το νερό και αν δεν λαμβάνουμε επαρκή ποσότητα θα είναι το πρώτο που θα αισθανθεί άμεσα τις επιπτώσεις που επιφέρει η έλλειψή του.
Συμπερασματικά
Το να έχουμε ένα όμορφο και υγιές δέρμα εξαρτάται και από το πιάτο μας. Απαιτείται ισορροπημένη διατροφή με κατανάλωση ποικιλίας τροφίμων και επαρκής πρόσληψης υγρών. Η ομορφιά του δέρματος ξεκινάει από μέσα μας.